Đề bài: Phân tích nhân vật anh thanh niên trong truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa
Nguyễn Thành Long bắt đầu sáng tác từ thời kỳ kháng chiến chống Pháp và nhanh chóng trở thành cây bút tiêu biểu của văn xuôi cách mạng Việt Nam. Ông thành công ở thể loại truyện ngắn và ký. Các tác phẩm của Nguyễn Thành Long có lối viết vừa chân thực, giản dị, vừa giàu chất trữ tình, tập trung phản ánh vẻ đẹp của con người Việt Nam mới trong lao động và trong chiến đấu. Còn anh thanh niên trong Lặng lẽ Sa Pa là bức chân dung về vẻ đẹp của con người Việt Nam trong quá trình lao động và xây dựng cuộc sống mới.
Tình huống truyện khá đơn giản, đó là cuộc gặp gỡ tình cờ, ngắn ngủi giữa anh họa sĩ, cô kỹ sư và anh thanh niên làm công tác khí tượng trên đỉnh Yên Sơn, Sa Pa. thuận lợi, nhất là để nhân vật hiện lên qua con mắt và ấn tượng của các nhân vật khác. Qua đó làm cho hình tượng anh thanh niên trở nên khách quan, chân thực hơn.
Chàng thanh niên có hoàn cảnh sống và làm việc vô cùng đặc biệt. Anh sống một mình trên đỉnh Yên Sơn quanh năm mây phủ. Anh làm công tác khí tượng kiêm địa vật lý, anh có nhiệm vụ đo mưa, đo nắng, dự báo thời tiết, phục vụ chiến đấu và sản xuất. Hoàn cảnh sống hiu quạnh, khắc nghiệt là cơ hội để Người bộc lộ những phẩm chất cao đẹp, đáng quý.
Trước hết, anh ấy có tư duy đúng đắn về công việc, về quan niệm sống và hạnh phúc. Với công việc anh luôn yêu thích và tâm huyết, dù phải làm việc trên đỉnh núi cao 2600m nhưng anh vẫn mong muốn được làm việc ở nơi cao hơn, đỉnh Fansipan, bởi đối với những người làm khí tượng, nơi càng cao thì càng nhiều. những điều quan trọng là điều kiện làm việc lý tưởng hơn. Tôi không nghĩ công việc của mình là cô đơn vì khi làm việc chúng tôi là một cặp, làm sao gọi là đi một mình được. Vả lại, anh hiểu sâu sắc ý nghĩa công việc của mình, dù vất vả, một hai giờ sáng phải đi vệ sinh nhưng nếu không có việc anh sẽ buồn biết bao. Tâm sự của anh với mọi người rất đáng yêu nhưng cũng rất chân thành: Nghề của tôi vất vả lắm, bỏ thì chết. Đó cũng chính là lý tưởng sống cao cả của anh, cống hiến hết mình cho đất nước, vì điều mà anh luôn tâm niệm mình là ai, sinh ra ở đâu, làm việc cho ai. Đây là những quan niệm đúng đắn, thể hiện lí tưởng sống cao đẹp, lành mạnh của anh thanh niên. Về hạnh phúc, với ông, hạnh phúc là khi được đóng góp vào sự nghiệp chung của đất nước. Khi biết một đám mây phát hiện kịp thời đã giúp quân ta tiêu diệt máy bay địch trên cầu Hàm Rồng, ông cảm thấy vô cùng sung sướng. Đồng thời, ông cũng có cái nhìn rất lạc quan về cuộc sống: Một mình trên đỉnh Yên Sơn, xung quanh không có ai, ông luôn thấy “đời thật tươi đẹp”, không bao giờ cảm thấy cô đơn, buồn tẻ. Bởi ở Sa Pa luôn có những người lao động thầm lặng phục vụ nhân dân, đất nước như anh. Ngoài ra, anh còn có một nguồn vui khác, đó là niềm vui được đọc sách, sách còn là người bạn để anh trò chuyện, tâm sự.
Không chỉ vậy, anh còn là người có hành động đẹp, trách nhiệm trong công việc được giao. Dù sống một mình trên đỉnh Yên Sơn, công việc không bị hối thúc nhưng anh vẫn kiên trì, vượt qua mọi khắc nghiệt của hoàn cảnh để hoàn thành nhiệm vụ với tinh thần tự giác cao. Dù thời tiết khắc nghiệt, vào mùa đông lạnh giá, ông vẫn thường xuyên dậy thắp đèn đúng giờ. Từ những công việc thầm lặng, thầm lặng ấy, ông đã góp phần làm nên chiến thắng của quân và dân miền Bắc.
Ngoài ra, anh còn có lối sống đẹp, làm việc rất nghiêm túc và khoa học. Mặt khác, anh cũng là một người cởi mở, chân thành và tôn trọng mọi người. Anh gửi gói thuốc cho vợ tài xế, tặng trứng cho mọi người, hái hoa cho anh kỹ sư. Tất cả những cử chỉ đó đều là sự chân thành của anh đối với mọi người. Anh ấy cũng là một người rất khiêm tốn, luôn cảm thấy công việc và đóng góp của mình là quá nhỏ bé. Vì vậy, khi họa sĩ đề nghị vẽ một bức chân dung, anh ta đã từ chối và giới thiệu anh ta với một người mà anh ta cho là xứng đáng hơn.
Bên cạnh đó, chúng ta không thể quên lối sống đẹp của anh thanh niên. Anh ấy biết cách tổ chức cuộc sống của mình một cách ngăn nắp và có trật tự. Căn nhà của anh tuy nhỏ và đơn sơ nhưng lúc nào cũng sạch sẽ, ngăn nắp, khác hẳn với suy nghĩ của người nghệ sĩ. Ngoài ra, anh còn tích cực tìm những thú vui lành mạnh để cân bằng đời sống tinh thần: trồng cây, đọc sách, nuôi gà. Anh thanh niên là hình ảnh tiêu biểu của thế hệ trẻ thời kỳ kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Họ là những người lao động bình thường, lặng lẽ cống hiến cho đất nước.
Để làm nổi bật chân dung anh thanh niên, tác phẩm được trần thuật theo ngôi thứ ba, điểm nhìn trần thuật là chủ yếu của nhân vật nghệ sĩ. Điểm nhìn như vậy làm cho lời kể của nhân vật trở nên khách quan, chân thực và có cái nhìn đa chiều về nhân vật. Qua cái nhìn và cảm nhận của người nghệ sĩ, hình ảnh anh thanh niên hiện lên rõ nét và dễ mến hơn. Ngoài ra, ngôn ngữ nhân vật giản dị, mộc mạc, chân chất cũng là điểm nhấn bộc lộ tính cách nhân vật, tạo nên thành công của tác phẩm.
Anh thanh niên là đại diện tiêu biểu của thế hệ trẻ Việt Nam những năm 70 đầu thế kỉ XX. Vẻ đẹp của anh sẽ là tấm gương sáng cho thế hệ sau học tập và noi theo về những cống hiến thầm lặng cho đất nước.
Xem thêm các bài văn mẫu phân tích và lập dàn ý tác phẩm lớp 9:
Mục Lục Văn Mẫu | Văn học hay 9 theo từng phần:
lang-le-sa-pa.jsp
Các bộ đề lớp 9 khác