Phân tích bài thơ Cảm nghĩ trong đêm trăng thanh tĩnh
Đề bài: Phân tích bài thơ Cảm nghĩ trong đêm trăng thanh tĩnh của Lí Bạch.
Lí Bạch không chỉ nổi tiếng với tâm hồn phóng khoáng, lãng mạn mà ông còn được biết đến với tâm hồn nhạy cảm, giàu tình yêu quê hương đất nước. Trong bài thơ Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh đã thể hiện được tình cảm sâu nặng của nhà thơ đối với quê hương đất nước.
Chủ đề chính của bài thơ là “vọng trăng hoài” (ngắm trăng, hoài niệm) khá phổ biến trong thơ cổ. Lí Bạch cũng sử dụng đề tài quen thuộc này nhưng bằng tài năng và sự cảm nhận riêng, ông đã tạo cho bài thơ những nét độc đáo cả về nội dung và nghệ thuật.
Hai câu thơ đầu tả cảnh thiên nhiên đẹp và huyền ảo:
Sàng tiền trước bình minh
Nghi sương thượng địa
Thời gian đã khuya, cả không gian tĩnh lặng, tràn ngập ánh trăng, ánh trăng len lỏi vào cả căn phòng, nhất là nơi tác giả ngủ. Hai chữ “min” và “quang” đều nói về ánh sáng, bổ sung cho nhau làm cho sáng dần lên. Không gian vắng lặng, tĩnh lặng, sự tĩnh lặng không chỉ thể hiện ở nhan đề bài thơ “tĩnh” mà còn được gợi lên từ không gian chỉ có sắc – đầy ánh trăng, không tiếng động – sự im lặng tuyệt đối.
Trong không gian tĩnh lặng, vừa hư vừa thực, tác giả nghĩ: “Tưởng mặt đất phủ sương”. Ánh trăng sáng dường như có một màu trắng nhẹ, không gian trở nên huyền ảo, ánh trăng như bị sương mù bao phủ. Từ nhận thức thị giác (nhìn thấy ánh trăng) đến nhận thức xúc giác (sương thu). Hai chữ “ngỡ” (ngỡ) cho thấy cảnh vật được cảm nhận qua cảm nhận chủ quan của tác giả.
Ánh trăng đẹp và huyền ảo chính là tác nhân khiến tác giả gợi nhớ về quê hương: “Lập Vọng Minh Nguyệt/ Để tư về quê hương”. Sau giây phút ngỡ ngàng với ánh trăng, với sương thu, tác giả ngẩng mặt lên thì bắt gặp ánh trăng sáng. Khung cảnh dễ làm cho người xa quê nhớ nhà da diết. Hơn nữa, trong khoảng thời gian khuya vắng một mình nên nhìn vầng trăng tròn vành vạnh sum họp làm sao tác giả không nhớ quê. Đó là cảnh mà sinh tình. Có lẽ sau giây phút ấy, tác giả không thao thức chỉ vì ánh trăng, vì ánh sáng lung linh huyền ảo mà nó tạo ra, mà thao thức vì nỗi nhớ quê hương, nhớ gia đình và những người thân yêu.
Bài thơ làm theo thể cổ thể, không gò bó theo niêm luật chặt chẽ, nhưng vẫn có cấu trúc chung của một bài thơ Đường: hai câu đầu tả cảnh, hai câu sau sinh. Nghệ thuật đối thoại tài tình đã làm nổi bật nỗi nhớ quê hương da diết, da diết của tác giả. Ngôn ngữ giản dị, tự nhiên như thốt ra thành lời nhưng ý tứ sâu xa.
Với ngôn ngữ biểu cảm, bài thơ đã thể hiện được tình yêu quê hương tha thiết, sâu nặng của người con xa xứ. Đồng thời bài thơ cũng cho thấy dù ở đâu thì tình yêu quê hương đất nước vẫn là tình cảm đẹp đẽ, sâu sắc nhất của mỗi con người.
Xem thêm các bài văn mẫu về tự sự, lập luận, suy nghĩ, cảm nghĩ lớp 7:
Các bài giải bài tập lớp 7 sách mới có:
cam-ghi-trong-dem-thanh-tinh.jsp
Giải bài tập lớp 7 theo sách mới môn học