Bài giảng: Tả cảnh Pác Pó – Cô Phạm Lan Anh (giáo viên )
Đề bài: Cảm nhận về bài thơ Tức cảnh Pác Bó của Hồ Chí Minh.
Cuộc đời Chủ tịch Hồ Chí Minh trải qua nhiều thăng trầm. Sau nhiều năm hoạt động ở nước ngoài, trải qua muôn vàn khó khăn, thậm chí nguy hiểm đến tính mạng, mãi đến năm 1941, Bác mới trở về Việt Nam để tiếp tục hoạt động cách mạng. Cuộc sống ở Pác Bó, Cao Bằng lúc bấy giờ rất nghèo khó nhưng được Bác ghi lại bằng ánh mắt luôn lạc quan, ung dung của Bác trong bài thơ Tức cảnh Pác Bó.
Sáng ra bờ suối, chiều vào hang
Cháo măng vẫn còn
Bàn đá chông chênh lịch sử Đảng
Cuộc sống thực sự là một cuộc cách mạng đối với
Bài thơ không chỉ thể hiện quá trình hoạt động cách mạng của Bác mà còn phản ánh cuộc sống khó khăn, gian khổ trong những ngày đầu mới về nước. Mở đầu bài thơ là khung cảnh nơi em đang sống:
Sáng ra bờ suối, chiều vào hang
Cấu trúc câu sáng tối thể hiện nhịp điệu sinh hoạt rất đều đặn của Bác. Nhưng rồi cũng lộ ra cuộc sống nghèo khổ, phải sống trong rừng sâu, trong hang, dưới suối. Tuy hoàn cảnh sống khó khăn như vậy nhưng người chiến sĩ cách mạng vẫn rất ung dung, làm chủ cuộc sống của mình, ngày ba bữa vẫn cơm: “Cháo canh măng vẫn còn”. Ba từ vẫn sẵn sàng đưa ra những cách hiểu khác nhau. Có thể hiểu đó là món cháo măng rừng, món ăn núi rừng luôn sẵn sàng phục vụ đời sống con người. Nhưng đằng sau nụ cười ấy, là tinh thần lạc quan của người chiến sĩ cách mạng trong hoàn cảnh cuộc sống đầy khó khăn. Điều này không chỉ được thể hiện trong tác phẩm này, mà trong một bài thơ khác, Người cũng lặp lại ý thơ tương tự:
Khách đến mời ngô nếp nướng
Săn về thường chén thịt rừng nướng
Non xanh nước biếc thong dong dạo chơi
Rượu ngọt chè tươi mặc say
(Cảnh rừng Việt Bắc)
Đó chính là tâm hồn của người lính hóm hỉnh, yêu đời. Vượt lên hoàn cảnh để sống thanh thản, phục vụ đất nước. Đồng thời, ba chữ sẵn sàng còn có thể hiểu là dù trong hoàn cảnh sống và chiến đấu khó khăn, gian khổ nhưng tinh thần cách mạng không hề giảm sút, luôn sẵn sàng chiến đấu trong mọi tình huống.
Bàn đá chông chênh lịch sử Đảng
Cuộc sống thực sự là một cuộc cách mạng đối với
Không trốn tránh cuộc sống, tự an ủi mình, Bác Hồ sẵn sàng lao vào những nơi nguy hiểm, sẵn sàng lao vào cuộc sống gian khổ để tìm đường cứu nước cho dân tộc. Vì vậy, sống nghèo khó cũng chẳng nghĩa lý gì, Bác vẫn hàng ngày phiên dịch lịch sử Đảng để phục vụ cuộc chiến đấu chung của dân tộc. Bàn đá chông chênh gợi lên thế bấp bênh, khó khăn chồng chất nhưng đồng thời cũng bộc lộ bản lĩnh ngoan cường của Người. Câu thơ cuối có thể coi là điểm nhấn của cả bài thơ: sang ở đây là xa hoa, sang trọng. Chứng tỏ Bác đã vượt qua hoàn cảnh sống khó khăn, khắc nghiệt để sống sang chảnh. Qua đó thể hiện tinh thần ung dung, lạc quan, tin tưởng vào tương lai tốt đẹp của cách mạng dân tộc.
Nghĩa là Pác Bó đã sử dụng lớp ngôn ngữ hết sức bình dị, gần gũi, thân thuộc như lời ăn tiếng nói hàng ngày nhưng qua những câu thơ ấy cũng đủ bộc lộ vẻ đẹp nhân cách của Bác. Bác – một con người giản dị, mộc mạc nhưng có một ý chí sắt đá, kiên cường, có lý tưởng sống cao cả cống hiến cho dân, cho nước.
Xem thêm các bài văn mẫu thuyết minh, phân tích, lập kế hoạch tác phẩm lớp 8:
Mục Lục Văn Mẫu | Ngữ văn hay lớp 8 theo từng phần:
tuc-canh-pac-bo.jsp
Các bài văn lớp 8 khác